کامپوزیت دندان

کامپوزیت چیست؟

کامپوزیت دندان که به عنوان ماده‌ی مورد نیاز برای پر کردن دندان‌ها نیز شناخته می‌شود، به دلیل ساختار چسبنده‌اش،
به راحتی حفره‌های دندان و قسمت‌های نامرتب آن را پر می‌کند. این ماده با مینا و عاج دندان پیوند برقرار می‌کند؛
به همین دلیل، کامپوزیت به عنوان یک روش درمانی بسیار مناسب برای پر کردن حفره‌های دندان، رفع کجی و بستن فاصله
ایجاد شده بین دندان‌ها در نظر گرفته می‌شود.

کامپوزیت از مواد خمیری شکل با جنس رزین، گلاس و کوارتز تشکیل شده است که به راحتی روی دندان شکل می‌گیرند و
برای افزایش ثبات و استحکام، آن‌ها را توسط اشعه ایکس مخصوص سفت می‌کنند.

کاربرد کامپوزیت دندان

کامپوزیت دندان به دلایلی مانند انعطاف‌پذیری بالا، هزینه مقرون‌به‌صرفه و رسیدن به نتایج فوری در موضوع زیبایی دندان، از محبوبیت فراوانی برخوردار است.

مواد کامپوزیتی به خوبی با رنگ طبیعی دندان‌ها تطابق پیدا می‌کنند و لبخندی طبیعی و زیبا را برای فرد ایجاد می‌کنند.

پر کردن حفره‌های دندانی ناشی از پوسیدگی

ترمیم دندان‌های شکسته یا ترک‌خورده

اصلاح فرم و شکل دندان‌ها

رفع فاصله بین دندان‌ها

اصلاح رنگ دندان‌ها

ترمیم ساییدگی دندان‌ها

زیباسازی دندان‌های جلو

اصلاح دندان‌های نیش و خرگوشی

جایگزینی روکش‌های قدیمی و نامناسب

سفید کردن دندان‌ها

اصلاح طرح لبخند

هر یک از این کاربردها، بسته به نیاز فرد و تشخیص دندانپزشک، می‌توانند به صورت جداگانه یا ترکیبی انجام شوند.

انواع کامپوزیت دندان

کامپوزیت‌های دندانی، مواد رزینی خاصی هستند که برای ترمیم، زیباسازی و بازسازی دندان‌ها به کار می‌روند.
این مواد، بسته به نوع کاربرد، استحکام، زیبایی ظاهری و تکنولوژی ساخت، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند.

در ادامه با رایج‌ترین انواع کامپوزیت دندان آشنا می‌شویم:

کامپوزیت ماکروفیل (Macrofill)

• ویژگی‌ها: ذرات درشت، مقاومت بالا در برابر فشار.
• کاربرد: بیشتر در دندان‌های خلفی (عقب) که نیاز به تحمل نیروی جویدن دارند.
• نکته: سطح نهایی ممکن است زبرتر از سایر انواع باشد.

کامپوزیت میکروفیل (Microfill)

• ویژگی‌ها: ذرات بسیار ریز، پرداخت‌پذیری و براقیت عالی.

• کاربرد: مناسب برای دندان‌های جلویی و زیبایی لبخند.

• نکته: مقاومت پایین‌تر نسبت به کامپوزیت‌های دیگر.

کامپوزیت هیبرید (Hybrid)

• ویژگی‌ها: ترکیبی از ذرات درشت و ریز، تعادل بین استحکام و زیبایی.

• کاربرد: مناسب برای ترمیم اکثر دندان‌ها.

• نکته: نوعی گزینه همه‌کاره در درمان‌های دندان‌پزشکی.

نانو کامپوزیت (Nanocomposite)

• ویژگی‌ها: ذرات بسیار ریز نانومتری، شفافیت و استحکام بالا.

• کاربرد: ایده‌آل برای ترمیم‌های دقیق و زیبایی‌شناسانه.

• نکته: یکی از پیشرفته‌ترین انواع کامپوزیت موجود در بازار.

کامپوزیت فلو (Flowable Composite)

ویژگی‌ها: قوام روان‌تر، انعطاف‌پذیر، کاربرد آسان.

کاربرد: برای زیرسازی، پر کردن حفره‌های کوچک و نواحی حساس.

نکته: معمولاً به‌تنهایی استفاده نمی‌شود و مکمل سایر کامپوزیت‌هاست.

انواع کامپوزیت بر اساس نحوه فعالسازی

کامپوزیت‌ها از نظر نحوه فعالسازی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

کامپوزیت لایت کیور (Light Cure):

با تاباندن نور آبی مخصوص (لایت کیور) سفت می‌شود و رایج‌ترین نوع کامپوزیت است. دندانپزشک کنترل بیشتری بر روی زمان سفت شدن آن دارد.

مزایا:

• کنترل دقیق دندانپزشک روی زمان سفت شدن (با شروع و توقف نور)

• زمان کار طولانی‌تر قبل از سفت شدن که باعث دقت بیشتر در شکل‌دهی می‌شود

• رنگ‌بندی متنوع‌تر و زیبایی بهتر

• سختی و استحکام بالاتر بعد از کیورینگ

معایب:

• نیاز به دستگاه مخصوص نور لایت کیور

• در صورتی که نور به صورت کامل به مواد نرسد، احتمال سفت نشدن کامل وجود دارد

• هزینه بیشتر نسبت به سلف کیور

کامپوزیت سلف کیور (Self Cure):

به صورت خودکار و با گذشت زمان سفت می‌شود و نیازی به نور ندارد.

مزایا:

• نیازی به دستگاه نور لایت کیور ندارد

• برای محیط‌هایی که دسترسی به نور محدود است مناسب است

• گاهی برای مواردی که باید ضخامت مواد زیاد باشد یا در مکان‌های خاص کاربرد دارد

معایب:

• زمان کار محدود و کنترل کمتری روی زمان سفت شدن دارد (ممکن است سریع یا ناگهانی سفت شود)

• رنگ و زیبایی کمتر نسبت به لایت کیور

• امکان حباب‌دار شدن یا مشکلات ظاهری بیشتر

انواع کامپوزیت بر اساس چسبندگی و مقاومت (ویسکوزیته)

کامپوزیت‌ها از نظر ویسکوزیته (گرانروی یا میزان چسبندگی) به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

کامپوزیت‌های سیال (Flowable):
رقیق‌تر هستند و برای پر کردن حفره‌های کوچک، زیرسازی و سطوح نامنظم مناسب‌اند.

کامپوزیت‌های متراکم (Packable):
غلیظ‌تر هستند و برای ترمیم‌های بزرگ‌تر، دندان‌های عقبی و جاهایی که نیاز به مقاومت بیشتر است، استفاده می‌شوند.

انواع کامپوزیت بر اساس رنگ

کامپوزیت‌ها در رنگ‌های متنوعی تولید می‌شوند تا بتوان آن‌ها را با رنگ طبیعی دندان‌های بیمار هماهنگ کرد.
دندانپزشک با توجه به رنگ دندان‌های طبیعی و رنگ پوست بیمار، مناسب‌ترین رنگ را انتخاب می‌کند.

برای انتخاب دقیق رنگ، از کاتالوگ‌های رنگی استاندارد استفاده می‌شود که معمولاً شامل دسته‌بندی‌هایی با حروف زیر هستند:

A: تناژ قهوه‌ای مایل به قرمز

B: تناژ زرد مایل به قرمز

C: تناژ خاکستری

D: تناژ خاکستری مایل به قرمز

با استفاده صحیح از این رنگ‌ها، نتیجه‌ای طبیعی و زیبا حاصل می‌شود.

انواع کامپوزیت بر اساس کاربرد

کامپوزیت‌های دندانی بسته به هدف درمان یا زیبایی، به دو دسته اصلی زیر تقسیم می‌شوند:

کامپوزیت ونیر چیست؟

کامپوزیت ونیر یا لمینت کامپوزیتی یک لایه نازک از ماده کامپوزیت است که به سطح بیرونی دندان‌ها (معمولاً دندان‌های جلو) چسبانده می‌شود تا رنگ دندان‌ها سفیدتر شود شکستگی‌ها، لب‌پریدگی یا ترک‌ها پوشانده شوند فاصله بین دندان‌ها بسته شود و فرم و نظم دندان‌ها اصلاح شود.

مزایای کامپوزیت ونیر

عدم نیاز یا نیاز کم به تراش دندان (بر خلاف لمینت سرامیکی)

قابل انجام در یک جلسه

هزینه کمتر نسبت به ونیر سرامیکی

قابل ترمیم و اصلاح در صورت آسیب‌دیدگی

نتیجه فوری و زیبایی چشمگیر

معایب کامپوزیت ونیر

دوام کمتر از سرامیک (معمولاً ۳ تا ۷ سال با مراقبت خوب)

امکان تغییر رنگ در طول زمان (بویژه با مصرف قهوه، چای، سیگار)

احتمال لب‌پریدگی یا شکستن در اثر فشار زیاد یا دندان‌قروچه

موارد استفاده رایج

• بدرنگی دندان‌ها که با سفیدکننده اصلاح نمی‌شود

• ترک‌های سطحی یا لب‌پریدگی‌های خفیف

• فاصله بین دندان‌ها (دیستما)

• اصلاح فرم دندان‌ها (مثلاً دندان‌های کوچک یا نامتناسب)

مراحل انجام کامپوزیت ونیر

1. مشاوره و انتخاب رنگ

2. آماده‌سازی سطح دندان (اغلب بدون تراش یا با تراش سطحی)

3. قرار دادن لایه‌های کامپوزیت و فرم‌دهی دستی توسط دندانپزشک

4. تاباندن نور لایت کیور برای سفت شدن مواد

5. پولیش و براق‌سازی نهایی

• کامپوزیت پرکننده: جهت پر کردن حفره‌های ناشی از پوسیدگی و ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود.

همچنین کامپوزیت‌های نانوهیبرید و نانوکامپوزیت‌ها به دلیل ترکیب عالی از استحکام، زیبایی و دوام، محبوب‌ترین گزینه‌ها در بین دندانپزشکان هستند.

مراحل انجام کامپوزیت دندان

در اولین جلسه، دندانپزشک وضعیت دهان و دندان بیمار را به دقت بررسی می‌کند تا نیاز به درمان‌های جانبی (مانند ترمیم پوسیدگی یا درمان لثه) مشخص شود.
در صورتی که مشکل خاصی وجود نداشته باشد، مراحل نصب کامپوزیت ونیر معمولاً در یک جلسه قابل انجام است.

در ادامه با مراحل کامل انجام کامپوزیت از ابتدا تا پایان آشنا می‌شویم

انتخاب رنگ ونیر کامپوزیت

انتخاب رنگ مناسب برای ونیر کامپوزیت، نقش کلیدی در طبیعی به‌نظر رسیدن لبخند ایفا می‌کند. این انتخاب با توجه به
رنگ طبیعی دندان‌ها، رنگ پوست و رنگ چشم بیمار و با مشورت دقیق دندانپزشک انجام می‌شود.

ابزارهای مختلفی مانند ست‌های انتخاب رنگ (Shade Guides) یا دستگاه‌های پیشرفته دیجیتال برای تشخیص رنگ دقیق‌تر به کمک دندانپزشک می‌آیند تا بهترین هماهنگی با ویژگی‌های فردی بیمار حاصل شود.

درمان لثه و ترمیم پوسیدگی (در صورت نیاز)

در صورتی که بیمار دارای مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، عفونت لثه یا جرم دندانی باشد، ابتدا باید این موارد درمان شوند.
سلامت پایه‌ای دندان و لثه، پیش‌نیاز اجرای موفق کامپوزیت است.

اگر دندان‌ها سالم باشند، صرفاً تمیز کردن سطح دندان و خشک کردن دقیق آن کافی است تا به مرحله آماده‌سازی برای نصب کامپوزیت برسیم.

آماده‌سازی دندان

برای نصب ونیر کامپوزیت، معمولاً نیازی به تراش مینای دندان نیست. اما تمیز کردن کامل سطح دندان، حذف جرم‌ها و پلاک‌های دندانی از ضروری‌ترین مراحل است.

در برخی موارد که هدف، اصلاح نامرتبی دندان‌ها یا هماهنگ‌سازی سایز آن‌ها باشد، ممکن است دندانپزشک تراش سطحی و بسیار جزئی از مینا انجام دهد تا فرم نهایی بهتر شکل بگیرد.

ایجاد تخلخل در سطح دندان

برای افزایش چسبندگی کامپوزیت به دندان، دندانپزشک از ژل اسیدی مخصوص (Etching Gel) روی سطح دندان استفاده می‌کند.

این ژل حدود ۱۵ ثانیه باقی می‌ماند و سپس شسته می‌شود. با این کار، تخلخل‌های میکروسکوپی روی مینای دندان ایجاد می‌شود که به چسبیدن بهتر مواد کامپوزیت کمک می‌کند.

باندینگ یا عامل پیوند دهنده

در این مرحله، یک ماده چسبناک مخصوص به نام باندینگ روی سطح دندان اعمال می‌شود تا اتصال محکم‌تری بین دندان و مواد کامپوزیت برقرار شود.

این ماده با استفاده از نور مخصوص لایت‌کیور فعال و سخت می‌شود، تا دندان برای پذیرش لایه‌های بعدی کامپوزیت کاملاً آماده باشد.

فرم‌دهی ونیر

در این مرحله، دندانپزشک با لایه‌گذاری دقیق مواد کامپوزیت و انجام فرم‌دهی ظریف، ظاهر نهایی دندان را شکل می‌دهد.

این بخش یکی از حساس‌ترین و هنرمندانه‌ترین مراحل است که نیازمند تجربه، دقت بالا و درک زیبایی‌شناسی توسط دندانپزشک می‌باشد. نتیجه‌ی نهایی لبخند شما به این مرحله گره خورده است.

سفت کردن کامپوزیت

پس از پایان فرم‌دهی، دندانپزشک از نور لایت‌کیور (لیزر مخصوص) برای سفت‌کردن مواد کامپوزیت استفاده می‌کند.

این نور باعث می‌شود مواد در مدت زمان کوتاهی به طور کامل سخت شده و یک پیوند قوی و پایدار بین دندان و کامپوزیت برقرار شود.

پولیش کردن

در آخرین مرحله، سطح کامپوزیت با استفاده از ابزارهای خاص پولیش می‌شود تا دندان‌ها ظاهری صاف، درخشان و طبیعی پیدا کنند.

علاوه بر زیبایی، پولیش می‌تواند به اصلاح جزئی زوایا و لبه‌های دندان نیز کمک کند و نتیجه نهایی را کامل و بی‌نقص سازد.

تفاوت کامپوزیت و لمینت

کامپوزیت و لمینت سرامیکی دو روش پرکاربرد در دندانپزشکی زیبایی هستند که برای اصلاح طرح لبخند و زیباسازی دندان‌ها به کار می‌روند.

کامپوزیت: در مطب و معمولاً در یک جلسه انجام می‌شود، بدون نیاز به تراش زیاد مینای دندان و با هزینه‌ای کمتر. برای اصلاح‌های خفیف تا متوسط مناسب است.
لمینت: از جنس سرامیک بوده و در لابراتوار ساخته می‌شود. استحکام بالاتری دارد، ظاهر آن طبیعی‌تر است و برای نتایج ماندگارتر کاربرد دارد، اما معمولاً نیاز به تراش مینای دندان دارد و هزینه آن بیشتر است.

انتخاب بین این دو روش به عواملی مثل وضعیت دندان‌ها، بودجه مالی، انتظارات زیبایی‌شناختی و نظر تخصصی دندانپزشک بستگی دارد.

کامپوزیت مناسب چه افرادی می‌باشد؟

کامپوزیت دندان گزینه‌ای عالی برای افرادی است که با یکی از مشکلات زیر مواجه هستند و به دنبال لبخندی زیباتر می‌گردند:

• ➤ وجود فاصله‌های کم بین دندان‌ها
• ➤ شکستگی، لب‌پریدگی یا ترک‌خوردگی‌های سطحی دندان
• ➤ تغییر رنگ دندان‌ها و نیاز به سفید کردن طبیعی
• ➤ پر کردن دندان با مواد همرنگ و هماهنگ با دندان‌های دیگر
• ➤ یکدست کردن اندازه دندان‌ها، مخصوصاً دندان‌های ریز یا نامتقارن

البته تشخیص نهایی توسط دندانپزشک متخصص زیبایی و با بررسی کامل وضعیت دهان و دندان‌ها انجام می‌شود.

کامپوزیت مناسب چه افرادی نمی‌باشد؟

اگرچه اکثر افراد می‌توانند از کامپوزیت برای بهبود زیبایی لبخند استفاده کنند، اما برخی شرایط وجود دارد که تا رفع آن‌ها بهتر است از انجام کامپوزیت خودداری شود:

• داشتن عادت‌هایی مانند دندان قروچه (براکسیسم)
• ساییدگی شدید دندان‌ها
• وجود پوسیدگی شدید دندان
• ابتلا به بیماری لثه فعال
• سلامت دهان و دندان بسیار ضعیف

همچنین، افرادی که دندان‌های برجسته‌تری دارند، بهتر است به جای کامپوزیت از لمینت سرامیکی استفاده کنند؛ زیرا ضخامت لمینت کمتر است و نتیجه زیباتر و طبیعی‌تری خواهد داشت.

تغییر رنگ در کامپوزیت

تغییر رنگ کامپوزیت دندان می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. آشنایی با این عوامل به شما کمک می‌کند تا از تغییر رنگ ناخواسته جلوگیری کنید:

• استفاده از مواد کامپوزیت نامرغوب و بی‌کیفیت با درصد پایین رزین
• پوسیدگی دندان و سیاه‌شدن قابل مشاهده تاج دندان
• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و تجمع مواد غذایی روی کامپوزیت و اطراف آن
• عدم فرم‌دهی و پولیش مناسب توسط دندانپزشک
• مصرف بیش از حد غذاها و نوشیدنی‌های رنگی مانند چای، قهوه و نوشابه
• ضربه یا آسیب به دندان و تغییر رنگ عاج (بافت داخلی دندان)
• استعمال سیگار و دخانیات به دلیل وجود نیکوتین
• تحلیل لثه و ایجاد فضا برای تجمع مواد غذایی و فعالیت باکتری‌ها

مزایا و معایب کامپوزیت

دلایل آسیب دیدن کامپوزیت دندان

• پوسیدگی دندان باعث کاهش اتصال بین مینای دندان و کامپوزیت شده و احتمال جدا شدن و شکستگی را افزایش می‌دهد.
• استفاده از مواد کامپوزیت بی‌کیفیت، مقاومت آن را کاهش داده و احتمال شکستگی را بالا می‌برد.
• خوردن غذاهای سفت یا شکستن پوست تنقلات با دندان‌های کامپوزیت شده، فشار زیادی وارد می‌کند.
• عفونت و التهاب لثه فشار به کامپوزیت را افزایش داده و اتصال آن را ضعیف می‌کند.
• نصب نادرست کامپوزیت توسط دندانپزشک غیرمتخصص می‌تواند باعث شکستگی یا لب‌پریدگی شود.
• دندان‌قروچه و ساییدن دندان‌ها به هم باعث سایش و آسیب به کامپوزیت می‌شود.
• برخی بیماری‌ها و داروها می‌توانند مینای دندان را ضعیف کرده و احتمال آسیب کامپوزیت را بیشتر کنند.
• انجام ورزش‌های سنگین و ضربه‌های شدید احتمال شکستگی کامپوزیت را افزایش می‌دهد.
• تصادفات و ضربه‌های شدید ناشی از حوادث رانندگی می‌تواند باعث شکستگی کامپوزیت شود.

روش‌های ترمیم کامپوزیت آسیب دیده

نوع ترمیم کامپوزیت به میزان و نوع آسیب بستگی دارد. در حالت کلی، این روش‌ها کاربرد دارند:

ترمیم جزیی

در صورت لب‌پر شدن کوچک یا ترک‌های سطحی، دندانپزشک با مواد جدید، قسمت آسیب دیده را ترمیم می‌کند بدون نیاز به برداشتن کل کامپوزیت قدیمی.

• حفظ قسمت‌های سالم کامپوزیت قدیمی و برداشتن بخش‌های آسیب‌دیده
• آماده‌سازی دندان برای اتصال مجدد کامپوزیت
• لایه‌گذاری مواد کامپوزیتی جدید روی سطح دندان
• تراش و پولیش کامپوزیت متناسب با شکل دندان

روش‌های ترمیم کامپوزیت آسیب دیده (ادامه)

ترمیم کلی (تعویض کامپوزیت)

اگر آسیب کامپوزیت شدید باشد، مثل شکستگی بزرگ یا پوسیدگی زیر کامپوزیت، دندانپزشک کل کامپوزیت قدیمی را برداشته و با کامپوزیت جدید جایگزین می‌کند.

پولیش و پرداخت کامپوزیت

در صورتی که کامپوزیت دچار کدری یا لک شده باشد، دندانپزشک با پولیش و پرداخت، ظاهر آن را بهبود می‌بخشد و نواقص را برطرف می‌کند.

⚠️ توصیه مهم: در صورت بروز هرگونه آسیب به کامپوزیت، سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید و از خوددرمانی و دستکاری کامپوزیت خودداری نمایید.

طول عمر کامپوزیت دندان

به طور معمول، کامپوزیت دندان بین ۵ تا ۷ سال دوام می‌آورد. البته این مدت می‌تواند با توجه به عوامل مختلفی کمتر یا بیشتر شود.

در شرایط مراقبت صحیح، کامپوزیت‌ها ممکن است تا ۱۰ سال یا حتی بیشتر هم ماندگار باشند.

نکته کلیدی: رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی که در این مطلب گفته شده، رمز داشتن کامپوزیتی با عمر طولانی است!

هزینه و قیمت کامپوزیت دندان

هزینه کامپوزیت یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که افراد برای اصلاح طرح لبخند خود در نظر می‌گیرند.

عوامل موثر بر قیمت شامل:

• برند و کیفیت مواد کامپوزیت
• دستمزد دندانپزشک
• موقعیت جغرافیایی کلینیک
• تعداد دندان‌های مورد نیاز برای کامپوزیت

هزینه کامپوزیت دندان

به طور کلی، هزینه کامپوزیت به ازای هر واحد دندان محاسبه می‌شود. برخی از کلینیک‌ها امکان پرداخت اقساطی را نیز فراهم کرده‌اند که به مدیریت هزینه‌هایتان کمک می‌کند.

اگرچه قیمت کامپوزیت نسبت به روش‌های دیگر مانند لمینت دندان کمتر است، اما همچنان مهم است که به کیفیت مواد و تخصص دندانپزشک توجه ویژه‌ای داشته باشید.

انتخاب مواد با کیفیت پایین ممکن است در کوتاه مدت هزینه کمتری داشته باشد، اما در بلند مدت منجر به مشکلاتی مانند تغییر رنگ، لب پر شدن و یا نیاز به ترمیم مجدد می‌شود که هزینه‌های اضافی را به دنبال خواهد داشت.

مراقبت‌های قبل و بعد کامپوزیت

• از اعتبار برند و کیفیت کامپوزیت مطمئن شوید. کامپوزیت باید قابلیت فرم‌دهی آسان داشته باشد، با بافت دندان و لثه سازگار باشد، حساسیت ایجاد نکند، در برابر ساییدگی و تغییر رنگ مقاوم باشد و رنگ آن با رنگ پوست و چشم هماهنگ باشد.
• پیشنهاد می‌شود پیش از اقدام به مدت دو هفته از استعمال دخانیات پرهیز کنید. این کار سبب بهبود خونرسانی به بافت دهان و لثه‌ها و همچنین سرعت بیشتر فرآیند ترمیم خواهد شد.
• آفت دهان، پوسیدگی دندان‌ها و مشکلات مربوط به لثه از عوارض مصرف مشروبات الکلی هستند. برای این مورد نیز توصیه می‌شود به مدت دو هفته پیش از انجام کامپوزیت، از مصرف نوشیدنی الکلی خودداری کنید.
• انتخاب دندانپزشک زیبایی که تجربه و مهارت کافی در اجرای این روش را دارد، باعث می‌شود از بروز بسیاری از مشکلات و نارضایتی‌ها پیش‌گیری شود. پس از کسب اطلاعات کافی در رابطه با سابقه دندانپزشک، نمونه‌های کارهای انجام شده توسط او را بررسی کرده و پس از مراجعه و مشورت، تصمیم به انجام کامپوزیت بگیرید.
• در صورت وجود پوسیدگی یا مشکلات اساسی‌تر در دندان‌های شما، نیاز است ابتدا به آن‌ها رسیدگی کنید و سپس کامپوزیت را انجام دهید.

مراقبت‌های بعد از کامپوزیت دندان

با رعایت مراقبت‌های بعد از کامپوزیت می‌توانید سال‌های بیشتری از زیبایی و کاربرد کامپوزیت روی دندان‌های خود بهره ببرید.

• از آنجا که کامپوزیت با بی‌حسی انجام می‌شود، باید تا از بین رفتن کامل بی‌حسی، احتیاط‌های لازم مانند عدم جویدن و گاز گرفتن غذا را رعایت کنید تا کامپوزیت دچار مشکل نشود.
• باید به مدت ۲۴ ساعت از استفاده از مسواک و نخ دندان پرهیز کنید.
• در روزهای اولیه از مصرف غذاهای گوشتی سفت مانند استیک و یا شنیسل خودداری کنید.
• نوشیدن الکل در روزهای اول توصیه نمی‌شود و پس از آن نیز باید به مراتب کمتر مصرف شود.
• عدم مصرف نوشیدنی‌های گرم و سرد در روزهای اولیه بسیار کمک‌کننده است.
• نباید دندان‌های خود را روی هم فشار دهید یا دندان قروچه کنید.
• از هر گونه مواد سفیدکننده دندان‌ها استفاده نکنید.
• استفاده مرتب از نخ دندان و مسواک بعد از هر وعده غذایی نباید فراموش شود.
• مصرف غذا و نوشیدنی‌هایی که دارای رنگ‌های غیرمجاز مانند پفک یا رنگ طبیعی مانند چای و قهوه هستند را کمتر کنید.
• باید از سیگار، قلیان و مواد مخدر کمتر استفاده کنید.
• با این نوع دندان نباید خوراکی‌های سفت و سخت مانند پسته و تخمه را شکست.
• به هیچ عنوان از مسواک‌های برقی استفاده نکنید؛ زیرا این نوع مسواک به دندان‌ها فشار زیادی وارد می‌کند.
• انجام ورزش‌هایی مانند بسکتبال، فوتبال و کشتی که با صورت ارتباط مستقیمی دارند، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
• اگر از دهانشویه استفاده می‌کنید، باید از مدل‌هایی که فاقد الکل هستند، مصرف کنید.
• از مصرف قند، شکلات‌های سفت، آب نبات و جویدن چیزهای چسبناک مانند آدامس خودداری کنید.
• در نوشابه‌های گازدار و آب میوه‌های غیرطبیعی، نوعی اسید وجود دارد که با نوشیدن آن‌ها به کامپوزیت دندان‌ها آسیب جدی وارد می‌شود. مصرف آن‌ها را کاهش دهید یا در صورت امکان خودداری کنید.
• مصرف سبزیجات سفت مانند هویج و کلم را کنار بگذارید.

بهترین برندهای کامپوزیت

برای کسب بهترین نتیجه داشتن دندان‌های سفید و زیبا لازم است از مارک‌های برتر استفاده کنید. برندهای مختلف، کامپوزیت‌های متفاوتی را تولید می‌کنند که هر کدام می‌تواند متناسب با نیاز شما و تشخیص پزشکتان انتخاب شود. بهترین برندهای کامپوزیت را بشناسیم.

بیسکو (BISCO)

این برند جزو معروف‌ترین گزینه‌های موجود در بازارهای جهانی و بهترین نوع کامپوزیت دندان است. کامپوزیتی رادیو اپک از تولیدات این کمپانی بوده که به وسیله نور روی دندان قابل اجراست.

کامپوزیت بیسکو حاوی سیلیکات‌های کلسیم محرک آپاتیت است که از آن برای محافظت از عاج و ترمیم پالپ‌های دندان استفاده می‌شود. این سیلیکات‌ها بهترین گزینه برای جایگزینی هیدروکسید سدیم به حساب می‌آیند و دلیل آن شکل‌پذیری بسیار عالی مواد بر روی دندان، سهولت در استفاده و خواص بازسازی‌کننده است.

آی پی اس (IPS)

دندانپزشکان بسیار حرفه‌ای می‌دانند که این محصول بهترین برند کامپوزیت برای پر کردن حفره‌های دندان‌های قدامی و خلفی به حساب می‌آید. این برند از نظر شفافیت در پنج سطح تولید می‌شود.

از مواد مات در تولید این کامپوزیت استفاده شده است. کامپوزیت آی پی اس نه تنها سایه‌هایی را بر روی دندان ایجاد می‌کند که مشابه رنگ طبیعی دندان بوده، بلکه استفاده از آن برای دندانپزشکان بسیار ساده است.

همچنین عمر بالایی داشته و در پروسه درمانی کوتاهی، به نتیجه دلخواه می‌رسید.

کامپوزیت 3M

این کامپوزیت مزایای قابل ملاحظه‌ای مانند تطبیق‌پذیری، استحکام و زیبایی دارد. کامپوزیت 3M طیف وسیعی از رزین‌های کامپوزیت میکرو هیبرید یا نانوهیبرید را شامل می‌شود که هم کنترل‌پذیری بالایی دارد و هم به دلیل ماندگاری بالینی بسیار بالا، زیبایی ظاهری و سلامت دهان و دندان را برای مدتی طولانی به افراد عرضه می‌کند.

این کامپوزیت برای پوشاندن پوسیدگی بسیار مناسب است.

کلتن (Coltene)

اگر به فکر استفاده از جدیدترین نوآوری‌ها در پیوند کامپوزیت قدامی هستید، بد نیست از این محصول استفاده کنید.

این محصول از پوسته‌های مینای کامپوزیت نانوهیبرید پیش‌ساخته تهیه شده است که در آن کامپوزیت مستقیم با ونیر پیش‌ساخته ترکیب می‌شود.

کامپوزیت Coltene نمونه جدیدی از بهترین کامپوزیت را در اختیار دندانپزشکان و بیماران قرار می‌دهد که می‌تواند زیبایی را با هزینه‌ای بسیار کمتر و تنها در یک جلسه به مراجع هدیه کند.

داینامیک پلاس

این برند محصولی بر اساس رزین BIS-GMA و همراه با ذرات پرکننده معدنی 0.05-1 سانتیمتری است که با کمک نور نامرئی برای ترمیم‌های قدامی و خلفی استفاده شده و بهترین کامپوزیت نانوهیبریدی محسوب می‌شود.

کامپوزیت یونیورسال داینامیک پلاس با 65 درصد حجم پرکنندگی و 80 درصد بار پرکنندگی یکی از بهترین برندهای کشور آلمان محسوب می‌شود که در ایران نیز بسیار مورد توجه دندانپزشکان قرار گرفته است.

سارمکو

این برند سوئیسی بهترین کامپوزیت دانسته می‌شود که به وسیله نور کیور می‌شود و تنش انقباض آن بسیار کم است.

کامپوزیت سارمکو به کمک میکرو هیبرید نورافکن اجرا می‌شود و هم برای دندان‌های قدامی و خلفی استفاده شده و هم در طبقات I تا V بسیار مناسب است. همچنین برای درمان‌ها و تکنیک‌های غیرمستقیم نیز کاربرد دارد.

جنس کامپوزیت از چیست؟

کامپوزیت دندان ماده‌ای خمیری شکل است که از ترکیب ذرات مختلفی تشکیل شده و خواص کاربردی دارد.

• رزین (Resin): ماده اصلی و پایه کامپوزیت، رزین است. ماده‌ای آلی و پلیمری با خاصیت چسبندگی و شکل‌پذیری که باعث می‌شود کامپوزیت به خوبی به دندان بچسبد و ترمیم بادوام باشد.
• پرکننده‌ها (Fillers): ذرات ریز و سختی از جنس شیشه، کوارتز، سیلیکا یا زیرکونیا که مقاومت کامپوزیت را در برابر سایش و شکستگی افزایش می‌دهند و ظاهر طبیعی آن را بهبود می‌بخشند.
• عوامل جفت‌کننده (Coupling Agents): موادی که اتصال بین رزین و پرکننده‌ها را تقویت کرده و دوام کامپوزیت را بالا می‌برند.
• مواد افزودنی (Additives): شامل رنگدانه‌ها، مواد جاذب نور برای سخت شدن با نور مخصوص و موادی برای جلوگیری از پلیمریزاسیون زودرس.

کامپوزیت دندان چقدر زمان می‌برد؟

زمان انجام کامپوزیت به عوامل مختلفی بستگی دارد:

• تعداد دندان‌های مورد نیاز برای کامپوزیت
• پیچیدگی ترمیم‌ها و تغییرات لازم در فرم دندان‌ها
• تخصص و تجربه دندانپزشک

معمولاً برای هر دندان بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت زمان لازم است.

برای ۶ تا ۸ دندان ممکن است بین ۲ تا ۴ ساعت طول بکشد.

اگر تعداد دندان‌ها کم باشد، کار ممکن است در یک جلسه ۱ تا ۲ ساعته انجام شود؛ اما در موارد پیچیده‌تر، چند جلسه لازم است.

❓ کامپوزیت‌های دندانی چقدر دوام می‌آورند؟

🔹 دوام کامپوزیت‌های دندانی معمولاً بین ۵ تا ۷ سال است، اما با مراقبت صحیح، این مدت می‌تواند تا ۱۰ سال یا بیشتر نیز افزایش یابد.

📌 عوامل مؤثر در دوام کامپوزیت:
✔ رعایت بهداشت دهان و دندان
✔ عدم استفاده از دندان‌ها برای گاز زدن اشیاء سخت (یخ، ناخن و …)
✔ مراجعه منظم به دندانپزشک جهت بررسی و ترمیم‌های احتمالی

❓ بهترین کامپوزیت دندانی چیست؟

🔹 بهترین کامپوزیت دندانی بسته به نیاز بیمار و ناحیه مورد استفاده متفاوت است، اما به طور کلی:

✅ کامپوزیت نانو-هیبرید (Nano-Hybrid): ترکیبی از زیبایی بالا و مقاومت فیزیکی مطلوب دارد.
✅ کامپوزیت میکروفیل (Microfill): برای ترمیم‌های زیبایی در دندان‌های جلویی بسیار مناسب است.
✅ کامپوزیت ماکروفیل: مقاومت بالایی دارد و در دندان‌های خلفی کاربرد دارد.

📌 برندهای معتبر مانند Filtek (3M ESPE)، Estelite، Venus نیز انتخاب‌های شناخته‌شده‌ای هستند.

❓ کامپوزیت باندینگ چقدر راحت لکه می‌گیرد؟

🔹 کامپوزیت‌ها نسبت به مینای طبیعی دندان مقداری بیشتر مستعد لکه‌پذیری هستند، به‌ویژه اگر به درستی پولیش نشده باشند.

⚠ نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، چای و نوشابه‌های رنگی و همچنین سیگار کشیدن می‌توانند باعث تغییر رنگ شوند.

✅ توصیه می‌شود:
✔ مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان
✔ پرهیز از مصرف زیاد مواد رنگ‌زا
✔ مراجعه دوره‌ای برای پولیش حرفه‌ای دندان‌ها

❓ معمولاً چه تکنیکی برای استفاده از کامپوزیت بهتر است؟

🔹 تکنیک مورد استفاده بستگی به موقعیت دندان و هدف درمان دارد، اما یکی از روش‌های رایج و مؤثر:

✅ تکنیک لایه‌لایه (Layering Technique):
✔ در این روش کامپوزیت در چندین لایه نازک اعمال شده و هر لایه جداگانه کیور می‌شود. این تکنیک باعث استحکام بهتر، کاهش انقباض و طبیعی‌تر شدن ظاهر نهایی می‌گردد.

📌 همچنین انتخاب رنگ مناسب، طراحی لبخند (Digital Smile Design) و دقت در مراحل باندینگ اهمیت زیادی دارد.